Toksoplazmoza - zapobieganie

Toxoplasma gondii jest gatunkiem chorobotwórczego pierwotniaka wywołującego u ludzi chorobę, zwaną toksoplazmozą.

Pasożyt ten występuje u wielu gatunków ptaków i ssaków (żywiciele pośredni), ale żywicielami ostatecznymi są kotowate, u których jako jedynych w przewodzie pokarmowym pasożyt rozmnaża się płciowo.

Drogi zarażenia

Największym czynnikiem ryzyka zarażenia jest surowe i niedogotowane mięso.

Ryzyko przeniesienia zarażenia wzrasta przy kontakcie z błonami śluzowymi.

Kontakt z odchodami

• kontakt z odchodami kocimi, które zawierają oocysty

• kocie kuwety

• piaskownice

• ogrody

Spożycie

• surowego i niedogotowanego mięsa zawierającego cysty tkankowe T. gondii

• surowych i niemytych owoców zanieczyszczonych oocystami

• surowych i niemytych warzyw zanieczyszczonych oocystami

• skażonej żywności

• skażonej wody

Transmisja wewnątrzmaciczna

• pierwotniak może zostać przeniesiony z matki na płód co prowadzi do zakażenia wrodzonego dziecka

Przeszczepy i transfuzje

• przypadkowe zakłucie skażoną igłą

• biorcy przeszczepów

• podczas przetaczania krwi

Osoby zagrożone zarażeniem

• Seronegatywne kobiety, u których dochodzi do pierwszej inwazji w czasie ciąży.

• Płody kobiet, u których dochodzi do pierwszej inwazji w czasie ciąży. Prawdopodobieństwo i ciężkość infekcji wewnątrzmacicznej zależy od okresu ciąży. Pasożyty przenikają przez łożysko, a jego przepuszczalność zwiększa się w czasie ciąży, w związku z tym ryzyko zarażenia dziecka wzrasta w kolejnych miesiącach ciąży.

• Chorzy z upośledzoną odpornością, zarówno seronegatywni jak i seropozytywni w kierunku zarażenia toksoplazmozą. Do tej grupy należą między innymi osoby z nowotworami krwi, z zaburzeniami limfoproliferacyjnymi, chorzy na AIDS, bądź też chorzy podczas terapii immunosupresyjnej. Osoby takie są narażone zarówno na pierwotną inwazję T. gondi jak i wznową postaci latentnej (forma cysty).

• Seronegatywni biorcy przeszczepów, którzy otrzymują krew lub narząd od seropozytywnego dawcy.

• Pracownicy medyczni poprzez uszkodzoną skórę lub błony śluzowe lub dospojówkowo podczas pracy z materiałem zakaźnym.

Zapobieganie zarażeniom

• wykluczenie z diety potraw z surowego i pół surowego mięsa oraz niepasteryzowanych produktów mlecznych i surowych jaj

• Obróbka termiczna surowego mięsa Cysty T. gondii obecne w skażonym przez pierwotniaka mięsie giną w temperaturze powyżej 70°C już po kilku minutach. Równie skuteczne jest głębokie mrożenie mięsa w temperaturze poniżej -20°C, które niszczy bradyzoity w przeciągu trzech dni

• staranne mycie warzyw i owoców, które będą spożywane na surowo

• dokładne mycie naczyń, blatów kuchennych, zlewów po obróbce surowego mięsa, owoców i warzyw

• używanie rękawiczek ochronnych podczas obróbki surowego i pół surowego mięsa

• unikanie dotykania błon śluzowych ust i oczu w czasie kontaktu z surowym mięsem

• zabezpieczenie produktów spożywczych przed owadami

• ochrona piaskownic przed zanieczyszczeniem kałem kotów

• częsta zmiana podściółki w kuwetach dla kotów, dezynfekcja pojemników pod wrzącą wodą minimum 5 min

• używanie rękawic do prac podczas których mamy kontakt z ziemią lub piaskiem, a po ich zakończeniu mycie rąk mydłem pod bieżącą wodą

zobacz cennik diagnostyki toksoplazmozy

zobacz również:

toksoplazmoza.edu.pl 

źródło:

Abbott - Przewodnik po zakażeniach wrodzonych.

Małgorzata Paul: Toksoplazmoza - groźna choroba pasożytnicza kobiet ciężarnych i pacjentów z osłabioną funkcją układu odpornościowego